Sunday, October 6, 2013

Cứ thấy mẹ chuẩn bị đưa thìa bột vào miệng là bé Titô rướn người lên, khóc ngằn ngặt.

Thực đơn chữa biếng ăn cho bé

Trẻ 7 tháng tuổi biếng ăn

Giá đỗ là món ăn bài thuốc cho trẻ biếng ăn

Bé Titô được 5 tháng, chị Quỳnh tập cho con ăn dặm. Ban đầu, Titô rất thích bột ngọt nên việc cho con ăn với chị rất nhàn. Mỗi bữa, chị chỉ cần bón một loáng là con đã ăn xong, có khi bé nuốt nhanh đến mức mẹ đút bột không kịp.

Chưa kịp mừng thì chị Quỳnh lại stress nặng. Titô được 7 tháng nhưng 5 ngày gần đây, chị không thấy con hào hứng với bột nữa. Cứ thấy mẹ chuẩn bị đưa thìa bột lại gần là bé rướn người lên, khóc ngằn ngặt. Nếu có há miệng, bé cũng chỉ ngậm bột trong mồm rồi hờn “i ỉ” thay vì nuốt ực rất nhanh như trước đây.

Nghĩ con “chê” bột ngọt, chị Quỳnh chịu khó đổi món bột mặn với thịt bò, thịt gà... Sữa bé cũng lười uống. Sữa chua chỉ ăn 1-2 thìa là bé khóc rồi không chịu ăn nữa. Mỗi lần nghĩ đến chuyện ăn của con, chị căng thẳng vô cùng. Chị Quỳnh thấy Titô không có biểu hiện ốm, sốt hay bệnh nên còn chần chừ đưa con đi khám.

Chị Hân (nhân viên văn phòng cho một công ty du lịch ở Hà Nội) có cu Bo hơn 7 tháng tuổi và có 2 răng cửa dưới mới nhú. Dạo này, chị rất căng thẳng vì con lười ăn. Lúc trước, Bo ăn rất ngoan, chỉ nằm yên trong vòng tay bà cho mẹ tha hồ đút bột. Cả nhà ai cũng khen “trộm vía, ngoan quá” dù cân nặng của Bo vừa đủ chuẩn. Thế mà cả tuần nay, Bo không chịu ăn bột; sữa cũng lười uống, cả ngày được vài gạt sữa mà lần nào cũng bú không hết. Có hôm, chị Hân để đến tận 12h30 trưa cho con thật đói mới đút bột. Thế mà Bo cũng cương quyết không ăn.
Thích ăn "lổn nhổn", con khiến mẹ stress nặng 1


Khác với chị Hân và chị Quỳnh, chị Liên (một người mẹ từng có con lười ăn lúc 7-8 tháng tuổi) cho biết, lúc trước cô cũng thế. Bé Vy nhà chị thấy mẹ chuẩn bị xúc bột là giãy nảy lên, miệng ngậm chặt lại và quay đầu ra chỗ khác. Đang loay hoay định nghỉ việc đưa con đi khám thì bé Vy lại ham ăn trở lại làm mẹ phấn khởi “hết lời”.

Sau đó, chị đúc kết kinh nghiệm lười ăn ở bé nhà mình là do mọc răng nên lười ăn (nuốt vào khiến lợi bị đau). Thứ hai, bé Vy khi nhú răng lên là bắt đầu ghét bột. Bé có thể nhai vài hạt cơm nát hay một sợi mỳ. Bánh gạo, bánh quy bé nhai “rau ráu” nhưng bột thì nhất định “chê”. Từ đó, chuyển cho con sang ăn cháo ninh nhừ. Ban đầu, chị cho xay cháo thành lợn cợn. Sau thì ninh cháo loãng rồi chuyển thành đặc cho con ăn.

Giai đoạn bé bắt đầu thích thức ăn lợn cợn

7-8 tháng tuổi là thời điểm bé bắt đầu thích đồ ăn lổn nhổn cũng như ăn bốc. Những đồ ăn tốt cho bé giai đoạn này: phômai, mỳ ống, ruột bánh mỳ xắt nhỏ dạng hạt lựu; lòng đỏ trứng luộc xắt hình hạt lựu; thịt và cá không xương... Vì thế, nhiều bé không còn hứng thú với độ mịn của bột mà thích thức ăn cứng vì được nhai dù bé chỉ có một ít răng.

Nếu bé lười ăn bột ở giai đoạn này, cha mẹ không nên quá lo lắng. Bởi vì phần lớn các bé 7-8 tháng đã ăn được thực phẩm có kết cấu lổn nhổn. Học nhai ở thời điểm này đặc biệt cần thiết vì nó giúp cơ hàm và răng lợi chắc khỏe. Cũng như rất có lợi cho quá trình học ăn – học nói về sau này của bé. Thay vì nghiền mịn đồ ăn, chỉ nên xay qua và thêm sữa hoặc nước vào đó để làm đặc hay loãng đồ ăn dặm, tùy ý.

Khi bé ngán bột, hãy thử chuyển sang cho bé ăn cháo hạt ninh nhừ, loại bỏ phần cái đặc. Cho bé 7-8 tháng ăn cháo được nấu chín rồi cho vào máy xay thì cũng mềm như bột nấu chín, không hại dạ dày cho bé. Đổi món cho bé với soup cũng là một gợi ý hay.

Bé 7-8 tháng cũng rất quan tâm đến đồ ăn bốc hay những món có trong bát của mẹ, chứ không phải bát của bé. Vì thế, cha mẹ nên là người hiểu rõ sở thích ăn uống của con nhất. Nếu bé thích bốc, có thể cùng bé ăn rau củ nấu chín, xắt hạt lựu, mỳ cắt ngắn không bị rối vào nhau thành một mớ để tránh hóc nghẹn cho con... Có thể đổi bữa cho bé ăn mỳ vào bữa sáng thay vì lúc nào cũng bắt bé ăn cháo. Nhưng nên chế biến món mỳ thành món bổ dưỡng với rau, thịt để bé ngon miệng và đủ năng lượng phát triển.

Qua một vài hôm bé có thể ăn tốt trở lại. Nếu không, các mẹ hẵng đưa con đi khám bác sĩ dinh dưỡng.

Cho con tập ăn dặm không phù hợp sẽ khiến trẻ trở nên biếng ăn, suy dinh dưỡng và để lại nhiều hậu quả không hề mong muốn.

Có một thực tế đáng lo ngại là không ít trẻ khi vừa chuyển sang giai đoạn ăn dặm thì lập tức sụt cân, biểu đồ tăng trưởng yếu đi, không còn tốt như giai đoạn bú mẹ hoặc bú bình hoàn toàn nữa. Các chuyên gia dinh dưỡng đánh giá: Ăn dặm là một việc rất quan trọng nhằm bổ sung cho bé những chất dinh dưỡng cần thiết để bé phát triển toàn diện về thể chất lẫn tinh thần. Đây còn là cách hỗ trợ quá trình tập ăn cũng như giúp bé quen dần với mùi vị các loại thức ăn khác nhau.

Quan trọng là thế, nhưng không ít bà mẹ lại thiếu những kiến thức căn bản cần thiết để chuẩn bị thực đơn cho bé. Vì vậy bà mẹ trẻ nào cũng nên "nằm lòng" 8 quy tắc sau để tạo cho con một bước khởi đầu tốt đẹp khi bắt đầu bước vào giai đoạn ăn những thực phẩm bổ sung ngoài sữa.

1. Thời điểm bắt đầu và kết thúc phải chuẩn

Theo lời khuyên của các chuyên gia dinh dưỡng thì trẻ cần được ăn dặm từ khi 6 tháng tuổi và kết thúc khi được 24 tháng tuổi.

Từ 6 tháng tuổi năng lượng từ sữa mẹ chỉ đủ cung cấp khoảng 450kcal/ngày, trong khi đó trẻ cần khoảng 700kcal/ngày. Do vậy, thức ăn bổ sung là cần thiết để bù đắp năng lượng bị thiếu hụt.

Sau 24 tháng tuổi, mẹ nên kết thúc thời kỳ ăn dặm cho bé vì nếu kéo dài sẽ khiến trẻ gặp nhiều rắc rối như không biết nhai, khó hòa nhập với trường lớp vì ăn theo chế độ khác mọi người...
8 quy tắc tập ăn dặm mẹ nào cũng phải biết 1
 
Khi hết giai đoạn bú mẹ hoặc bú bình hoàn toàn, bé cần được bổ sung thêm những thực phẩm khác. (Ảnh minh họa)

2. Ăn từ ít đến nhiều

Quy tắc đầu tiên là ăn từ ít đến nhiều. Mẹ có thể bắt đầu tập cho bé ăn bột với ½ bát ăn cơm bột mỗi bữa; 1-2 bữa một ngày.

Ngay cả khi bé ăn rất ngon miệng và ăn “hết veo” nửa bát bột trong bữa ăn đầu tiên, mẹ cũng không nên cho bé ăn thêm. Nên tuân thủ quy tắc 1 (từ ít tới nhiều) vì hệ tiêu hóa của bé còn non nớt, nếu mẹ cho bé ăn quá nhiều bột, bé có thể bị rối loạn tiêu hóa.

3. Từ loãng đến đặc

Do bé đang quen với thức ăn chính là sữa nên khi mới cho ăn dặm, mẹ nên pha loãng bột cho con. Nếu mua bột ăn dặm bán sẵn (đóng hộp), mẹ nên tuân thủ cách pha bột theo hướng dẫn trên bao bì. Nếu là bột mẹ tự xay thì khi pha bột, mẹ nên pha thành hỗn hợp loãng, mịn và sánh như kem là được.

4. Từ ngọt đến mặn

Khi tập cho bé ăn dặm, mẹ chỉ nên cho bé ăn bột ngọt (tức là bột gạo, bột yến mạch… nấu cùng rau, củ quả và không nêm gia vị). Sau khoảng 2-4 tuần, có thể nấu bột mặn cho bé (bột cùng với thịt, cá…).

5. Để bé làm quen với một loại thức ăn trong 3-5 ngày

Cách này giúp mẹ phát hiện xem bé có bị dị ứng với thức ăn dặm nào đó không. Sau khoảng 3 ngày, nếu bé không phản ứng với loại thức ăn nhất định, không bị rối loạn tiêu hóa, nổi ban… thì hãy chuyển sang cho bé tập ăn loại khác.

6. Mỡ/ dầu ăn là điều tối quan trọng đối với trẻ

Không cho hoặc cho rất ít dầu khiến bát bột không cung cấp đủ năng lượng cho trẻ. Thực ra dầu ăn dễ tiêu hóa lại rất giàu năng lượng và giúp hòa tan các chất khác khiến cơ thể dễ hấp thu.

Không những thế, mỡ/ dầu ăn còn cung là yếu tố quan trọng để cơ thể trẻ hấp thu vitamin D và canxi.
8 quy tắc tập ăn dặm mẹ nào cũng phải biết 2
 
Có những nguyên tắc mẹ phải "nằm lòng" nếu không muốn con lâm vào tình trạng biếng ăn, sụt cân, suy dinh dưỡng... (Ảnh minh họa)

7. Cân đối 4 nhóm thực phẩm

Khi trẻ đến giai đoạn ăn bổ sung, mẹ cần bổ sung 4 nhóm thực phẩm gồm:

- Nhóm bột đường: gạo, nếp, bột mì, bánh mì, mì, nui, bún, phở, hủ tiếu, khoai, bắp.

- Nhóm đạm: nguồn động vật như thịt, cá, trứng, sữa, tôm tép, lươn…; nguồn thực vật như đậu nành, các sản phẩm chế biến từ đậu nành và các loại đậu đỗ khác.

- Nhóm béo: dầu, mỡ, bơ, hạt có dầu.

- Nhóm vitamin và chất khoáng: rau củ, trái cây các loại.

Nhiều mẹ nấu bột có thói quen cho thật nhiều thịt, cá, trứng,… và nghĩ như thế mới đủ chất nhưng lượng đạm quá nhiều không những làm bé rối loạn tiêu hóa mà còn dễ dẫn đến biếng ăn.

8. Không nêm mắm/ muối vào đồ ăn dặm của bé

Nếu mẹ nghĩ rằng nêm chút mắm vào đồ ăn dặm sẽ khiến món ăn đậm đà hơn và kích thích vị giác của trẻ thì mẹ đã hoàn toàn sai lầm. Các chuyên gia hàng đầu về sức khỏe trẻ em vẫn luôn khuyên các bà mẹ không nên cho con ăn muối vì thận của trẻ vẫn còn yếu. Khi mẹ nêm mắm muối vào đồ ăn của con sẽ khiến thận của bé phải làm việc quá sức.